Ukraine: Tên lửa Himars là gì và chúng có đang thay đổi cuộc chiến?
Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky nói rằng tên lửa Himars đang thay đổi cục diện cuộc chiến chống lại Nga. Hệ thống do Mỹ sản xuất đã được sử dụng để bắn trúng hàng chục mục tiêu của Nga như sở chỉ huy và kho đạn. Nó cũng đã được sử dụng để nhắm mục tiêu các cây cầu, bao gồm cả những cây cầu trên đường tiếp cận Kherson do Nga chiếm đóng, mà Ukraine đang cố gắng giành lại.
Vậy Himars là gì?
Himars - Hệ thống Tên lửa Pháo binh Cơ động Cao M142 - là một bệ phóng tên lửa đặt trên một xe tải 5 tấn có thể bắn liên tiếp sáu tên lửa dẫn đường. Các tên lửa cung cấp cho Ukraine có tầm bắn lên tới 50 dặm (80 km), cao gấp đôi tầm bắn của các loại lựu pháo mà Mỹ đã cung cấp cho Ukraine trước đây. Himars cũng có thể bắn một tên lửa Hệ thống Tên lửa Chiến thuật Lục quân, có tầm bắn 186 dặm (300 km). Tuy nhiên, Mỹ không cung cấp cho Ukraine những thứ này. Tầm bắn 50 dặm gần giống với tên lửa Smerch của Nga, nhưng Himars bắn tên lửa dẫn đường bằng GPS có thể nhắm mục tiêu chính xác hơn.
Ukraine đã sử dụng Himars như thế nào?
Theo Phillips O'Brien, giáo sư nghiên cứu chiến lược tại Đại học St Andrews, Himars bắt đầu được sử dụng ở Ukraine vào cuối tháng 6 hoặc đầu tháng 7. Ông cho biết hệ thống này lần đầu tiên được triển khai chống lại các mục tiêu cố định và các trung tâm chỉ huy, thay vì các lực lượng đang di chuyển: "Nó được sử dụng trên khắp mặt trận ở miền đông Ukraine, tấn công vào các kho đạn phía sau chiến tuyến của Nga khoảng 30 dặm." Tuy nhiên, ông nói, Ukraine có thể bắt đầu sử dụng Himars để chống lại sự tập trung của quân đội Nga trong các doanh trại và sở chỉ huy. Mỹ được cho là đã cung cấp cho Ukraine 16 hệ thống Himars như một phần của gói hỗ trợ an ninh trị giá 9 tỷ USD (7,47 tỷ bảng Anh). Vương quốc Anh cũng đã cung cấp một hệ thống phóng tên lửa có tên là M270, hệ thống này tương tự như Himars và bắn các tên lửa tương tự. Ba trong số này đã được giao và ba chiếc nữa đang trên đường đến. Vào giữa tháng 7, các lực lượng Ukraine bắt đầu sử dụng Himars để cắt đứt đường tiếp cận của Nga với thành phố Kherson ở miền nam Ukraine, mà nước này hiện đang chiếm giữ.
Liệu Himars có thể giành chiến thắng trong cuộc chiến vì Ukraine?
Tổng thống Zelensky khẳng định hệ thống này rất quan trọng đối với nỗ lực của đất nước ông, "Himars và các loại vũ khí chính xác khác đang chuyển hướng chiến tranh có lợi cho chúng tôi". Theo quân đội Mỹ, đến giữa tháng 8, lực lượng Ukraine đã tiêu diệt hơn 100 mục tiêu có giá trị cao của Nga bằng Himars. Giáo sư O'Brien nói: “Himars giúp cắt giảm nguồn cung và điều đó khiến nó trở thành một vũ khí rất quan trọng. "Nó đã mang lại cho các lực lượng Ukraine một chiến lược mới - làm suy giảm các nguồn cung cấp của Nga cho đến khi họ không thể giữ được, làm suy giảm hỏa lực của Nga và khiến quân đội của họ suy yếu vì tiêu hao.
Tuy nhiên, Tiến sĩ Marina Miron, chuyên gia về chiến tranh tại Kings College London, tin rằng tác động của nó có giới hạn. "Himars rất chính xác khi nó được sử dụng để chống lại các mục tiêu cố định, khi bạn có các phối hợp chính xác," cô nói. "Nhưng nó không hiệu quả đối với các mục tiêu di động như quân đội, vì vậy nó không thể đẩy lùi một cuộc tiến công. "Tôi có thể nói rằng Himars đã khiến người Nga bất ngờ, nhưng nó không thay đổi cán cân quyền lực." Bộ trưởng Quốc phòng Ukraine Oleksii Reznikov cho biết Ukraine cần thêm 50 hệ thống Himars để ngăn chặn các bước tiến của lực lượng Nga, và 100 chiếc nữa để thực hiện một cuộc phản công thành công. Tuy nhiên, theo Giáo sư O'Brien, việc cung cấp các tên lửa mà hệ thống sử dụng là quan trọng hơn. Ông nói: "Có khoảng 16 bệ phóng Himars sẽ ổn, miễn là có hàng tấn đạn. Nhưng các nhà sản xuất tên lửa đang phải chịu rất nhiều áp lực để có đủ nguồn cung cấp."