Tổng thống Mỹ đắc cử Donald Trump.

Lúc từ giã Washington vào tháng 1 năm 2021, khi vô cùng mất lòng dân và mất uy tín, ông Donald Trump đã ám chỉ sẽ trở lại.

“Tạm biệt. Chúng tôi yêu các bạn. Chúng tôi sẽ trở lại dưới một hình thức nào đó,” ông Trump nói với những người ủng hộ tại Căn cứ không quân Andrews, nơi ông đã sắp xếp một lễ chào bằng 21 phát súng trong khuôn khổ lễ tiễn biệt quân đội trước khi lên chiếc Air Force One. “Chúng tôi sẽ sớm gặp lại các bạn.”

Bốn năm sau, ông đã hoàn tất lời tiên tri của mình.

Với chiến thắng áp đảo trước Phó Tổng thống Kamala Harris, ông Trump quay trở lại một cách ngoạn mục sau những gì đã xảy ra trong cuộc bầu cử 2020. Lúc đó, các ủng hộ viên của ông đã xông vào Điện Capitol gây náo loạn khi ông từ chối chấp nhận thất bại của mình.

Trong những năm tiếp theo, ông Trump bị đổ lỗi mạnh mẽ cho những thất bại của đảng Cộng hòa, bị truy tố bốn lần, bị kết tội về 34 tội danh trọng tội, bị phán quyết là đã thổi phồng tài sản của mình trong một phiên tòa xét xử gian lận dân sự và bị kết tội liên quan đến hành vi lạm dụng tình dục. Ông đang đối mặt với các khoản tiền phạt lên đến hơn nửa tỷ đô la và nguy cơ phải ngồi tù.

Nhưng ông Trump đã xoay xở để biến những rắc rối pháp lý của mình thành động lực thúc đẩy sự tức giận của cử tri. Ông đã nắm bắt được sự bất mãn lan rộng về định hướng của một quốc gia bị tàn phá bởi nhiều năm lạm phát cao. Và ông đã nói chuyện với một thế hệ mới — thông qua podcast và truyền thông xã hội — để nói với những người cảm thấy bị lãng quên rằng ông chia sẻ sự bất mãn của họ đối với tình trạng hiện tại.

Những việc này diễn ra song song với hai vụ ám sát hụt nhắm vào ông và khi xuất hiện ứng cử viên thay thế của đảng Dân chủ vào giờ chót.

“Đây là chiến dịch của những điều bất ngờ tháng Mười”, cố vấn cấp cao trong ban vận động tranh cử của ông Trump, Chris LaCivita, nói vài giờ sau khi ông giành chiến thắng. “Khi nói tới, cho dù là các bản cáo trạng, bản án, âm mưu ám sát, việc thay đổi ứng cử viên — đây là một cuộc tranh cử của những cái đầu tiên, ở rất nhiều cấp độ khác nhau.”

‘Chiến đấu! Chiến đấu! Chiến đấu!’

Ông Trump đã bước vào cuộc tổng tuyển cử sau khi giành chiến thắng áp đảo trong cuộc bầu cử sơ bộ của đảng Cộng hòa và đánh bại một nhóm ứng cử viên đông đảo. Các bản cáo trạng chống lại ông tràn ngập trên báo chí và buộc ngay cả các đối thủ cùng đảng của ông cũng phải tập hợp xung quanh ông khi ông tự coi mình là nạn nhân của một nỗ lực có động cơ chính trị nhằm cản trở việc ứng cử của mình.

Cuộc tranh luận vào cuối tháng 6 với Tổng thống Joe Biden — mà chiến dịch tranh cử của ông Biden đã thúc đẩy — kết thúc một cách thảm hại đối với tổng thống Biden, người đã phải vật lộn sắp xếp câu chữ lại với nhau và liên tục mất mạch suy nghĩ.

Khi ông Trump đến Đại hội Toàn quốc của đảng Cộng hòa để chính thức chấp nhận đề cử của đảng mình lần thứ nhì vài tuần sau đó, ông thể hiện sự kiên cường bất khuất. Chỉ hai ngày trước đó, một tay súng đã nổ súng tại cuộc mít tinh của ông ở Butler, Pennsylvania, bắn một loạt đạn sượt qua tai ông và khiến một người ủng hộ ông thiệt mạng.

Sau khi tay súng bị tiêu diệt, ông Trump đứng dậy, được các mật vụ vây quanh, khuôn mặt bê bết máu, và giơ nắm đấm lên không trung — hét lớn “Chiến đấu! Chiến đấu! Chiến đấu!” — trong khi đám đông reo hò. Khoảnh khắc đó đã trở thành lời kêu gọi tập hợp cho chiến dịch của ông.

“Nếu bạn muốn biến ai đó thành biểu tượng, hãy thử ném họ vào tù. Hãy thử làm họ phá sản.... Nếu bạn muốn biến ai đó thành biểu tượng, hãy cố giết họ”, ông Roger Stone, một người hoạt động cho đảng Cộng hòa lâu năm đã biết ông Trump trong 45 năm và từng được cựu tổng thống ân xá, nói. “Tất cả những điều đó đều thất bại. Chúng chỉ khiến ông ấy trở nên lớn mạnh và quyền lực hơn với tư cách là một thế lực chính trị. Mỗi điều đó đều thúc đẩy việc ứng cử của ông ấy”.

Một sự đảo chiều đột ngột

Từ đó, ông dường như đang trên đà dễ dàng chiến thắng. Nhưng chỉ vài ngày sau, đảng Dân chủ, lo sợ về một thất bại áp đảo và hoảng sợ về tuổi tác của ông Biden cũng như khả năng làm việc trong bốn năm nữa, đã thuyết phục tổng thống rút lui và chấm dứt nỗ lực tranh cử của ông, mở đường cho ứng cử viên Harris.

Các phụ tá chiến dịch tranh cử của ông Trump khẳng định rằng họ đã chuẩn bị sẵn sàng. Các video cho đại hội đã được cắt thành hai phiên bản khác nhau: Một có sự góp mặt của ông Biden, phiên bản kia có sự góp mặt của bà Harris và các phiên bản công kích cả hai đều được phát trên màn hình lớn ở Milwaukee.

Nhưng sự thay đổi này đã khiến ông Trump mất bình tĩnh. Ông phàn nàn là đã chi hàng triệu đô la để đánh bại Biden mà giờ đây phải “bắt đầu lại từ đầu” — lần này đối mặt với một ứng cử viên không chỉ trẻ hơn gần hai thập niên, hiện thân cho sự thay đổi thế hệ mà cử tri đã nói rằng họ mong muốn, mà còn là một người phụ nữ có thể trở thành nữ tổng thống đầu tiên của đất nước.

Trong một lần xuất hiện đặc biệt thù địch, ông Trump đã đặt câu hỏi về bản sắc chủng tộc của người phụ nữ da màu đầu tiên làm phó tổng thống và nay làm ứng cử viên tổng thống.

Phát biểu trước Hiệp hội Nhà báo Da đen Quốc gia, ông nói: “Tôi không biết bà ấy là người da đen cho đến một vài năm trước khi bà ấy tình cờ chuyển sang da đen và bây giờ bà ấy muốn được biết đến như là người da đen.” Cha mẹ bà Harris là di dân từ Jamaica và Ấn Độ. Bà đã theo học một trường đại học lịch sử dành cho người da đen và từng là thành viên của Hội đồng Da đen Quốc hội.

Trên trang Truth Social của mình, ông Trump đã khuếch đại một bài đăng cho rằng bà Harris đã sử dụng ân huệ tình dục để thăng tiến sự nghiệp.

Harris thất bại

Các phụ tá chiến dịch tranh cử của ông Trump nhanh chóng chuyển hướng sang hạ bệ bà Harris. Họ coi thường bà là người không nghiêm túc, với các quảng cáo tập trung vào tiếng cười của bà. Họ dán nhãn bà là “người theo chủ nghĩa tự do nguy hiểm”, nhấn mạnh các chính sách cấp tiến mà bà đã ủng hộ khi bà lần đầu tiên tranh cử tổng thống vào năm 2020.

Họ lập luận rằng thông điệp “chiến binh vui vẻ” của bà về cơ bản trái ngược với tâm trạng chua chát của cử tri, và vui vẻ đáp lại lời bà Harris nói với cử tri rằng “Chúng ta sẽ không quay lại” khi nhiều cử tri dường như chỉ muốn như vậy.

Mặc dù ông Trump rời nhiệm sở với tỷ lệ chấp thuận ảm đạm, nhưng con số đó đã tăng lên đáng kể trong những năm sau đó, trong bối cảnh lo ngại về giá cả cao và dòng di dân nhập cảnh bất hợp pháp vào Mỹ sau khi ông Biden nới lỏng các hạn chế.

Họ cho biết động lực của bà Harris chỉ là một cơn hưng phấn nhẹ. Ông Tony Fabrizio, người thăm dò ý kiến của chiến dịch, gọi đó là “một loại trải nghiệm thoát xác, nơi chúng ta tạm gác lại thực tế”. Họ dự đoán rằng chẳng mấy chốc, những gì họ gọi là “tuần trăng mật của bà Harris” sẽ lắng xuống.

Chiến dịch của ông Trump khẳng định rằng họ không thay đổi cơ bản chiến lược của mình với bà Harris là đối thủ của họ. Thay vào đó, họ cố gắng đưa bà vào vai người đương nhiệm, gắn bà vào mọi chính sách không được ưa chuộng nhất của chính quyền Biden. Ông Trump, cựu tổng thống 78 tuổi, sẽ là ứng cử viên của sự thay đổi — và là người đã được thử thách.

Bà Harris đã lọt vào tay họ. Khi được hỏi trong một lần xuất hiện vào tháng 10 trên “The View” rằng liệu có điều gì bà sẽ làm khác với ông Biden trong bốn năm qua không, bà đã trả lời rằng “không có điều gì xuất hiện trong tâm trí tôi”.

Chiến dịch của ông Trump đã vui mừng khi nghe đoạn clip, mà họ nhanh chóng cắt thành quảng cáo.

Họ tin rằng bà Harris đã không đưa ra được một chương trình nghị sự hướng tới tương lai thể hiện sự thay đổi so với tổng thống đương nhiệm không được lòng dân. Và bà đã phải vật lộn để tách mình khỏi một số quan điểm cực tả mà bà đã thể hiện trong cuộc bầu cử sơ bộ của đảng Dân chủ năm 2020 — đôi khi phủ nhận các quan điểm mà bà đã thừa nhận là đã thể hiện hoặc không đưa ra lời giải thích rõ ràng cho sự thay đổi của mình.

Bà đã dành phần lớn giai đoạn cuối của chiến dịch để quay lại chiến lược của ông Biden là coi ông Trump là mối đe dọa cơ bản đối với nền dân chủ.

Nhưng đất nước đã nói rõ rằng họ “sẵn sàng chuyển sang một hướng khác”, cố vấn lâu năm của ông Trump, Corey Lewandowski, nói. “Họ muốn một người sẽ thay đổi. Họ không cần phải nghĩ lại 20 hay 30 năm trước. Họ có thể nghĩ lại bốn và năm năm trước. Và họ muốn điều đó quay trở lại Tòa Bạch Ốc”.

Một liên minh Cộng hòa mới

Sau thất bại năm 2020, chiến dịch của ông Trump đã nỗ lực để tăng sức hấp dẫn của ông vượt ra ngoài nhóm cơ sở là tầng lớp lao động da trắng vốn đã mang lại chiến thắng đầu tiên cho ông. Chiến dịch thu hút những người trẻ tuổi và đàn ông da đen và Latin, bao gồm nhiều người hiếm khi bỏ phiếu nhưng cảm thấy như họ không tiến lên được. Họ đã nắm bắt được sự chia rẽ trong Đảng Dân chủ, thu hút cả cử tri Do Thái và người Hồi giáo.

Trong một cảnh tượng có vẻ không thể tưởng tượng được tám năm trước, ông Trump - người đã kêu gọi “đóng cửa hoàn toàn và toàn diện người Hồi giáo” nhập cảnh vào đất nước và sau đó theo đuổi lệnh cấm đi lại có mục tiêu - đã xuất hiện trên sân khấu tại cuộc vận động cuối cùng của chiến dịch với Amer Ghalib, thị trưởng người Mỹ gốc Ả Rập của Hamtramck, Michigan. Vài ngày trước, ông Trump đã đến thành phố Dearborn, Michigan, nơi có đa số người Mỹ gốc Ả Rập, để dừng chân vận động tranh cử.

“Họ coi ông ấy là hy vọng cuối cùng để chấm dứt những cuộc chiến tranh này ở Trung Đông và mang lại hòa bình. Và điều này đã được thể hiện rất rõ khi ông ấy đến Dearborn”, ông Massad Boulos, sui gia của ông Trump, người dẫn đầu chiến dịch tiếp cận người Mỹ gốc Ả Rập của ông Trump, cho biết. Ông lưu ý rằng bà Harris “thậm chí còn không đến gần Dearborn”.

Ông Trump đã nhận được thêm sự ủng hộ khi Liên đoàn Anh em Công nhân Vận tải Quốc tế từ chối ủng hộ bất kỳ ứng cử viên nào, với lý do thiếu sự đồng thuận giữa 1,3 triệu thành viên của liên đoàn.

Trong khi phần lớn thông điệp của chiến dịch tập trung vào nền kinh tế và di dân, ông Trump cũng cố gắng thu hút cử tri bằng các chương trình tặng quà, hứa sẽ chấm dứt thuế đối với tiền boa, tiền làm thêm giờ và các chế độ phúc lợi an sinh xã hội.

Và các phụ tá của ông đã nắm bắt được cuộc chiến văn hóa xung quanh quyền của người chuyển giới, đổ tiền vào các quảng cáo nhắm vào những người đàn ông trẻ tuổi — đặc biệt là những người đàn ông gốc Latin trẻ tuổi — chỉ trích bà Harris vì ủng hộ “việc chuyển đổi giới tính cho tù nhân do người nộp thuế tài trợ,” bao gồm một quảng cáo có sự góp mặt của người dẫn chương trình phát thanh nổi tiếng Charlamagne tha God được phát sóng chủ yếu trong các trận bóng bầu dục.

“Bà Kamala là dành cho họ/họ. Tổng thống Trump dành cho bạn”, người dẫn chương trình nói.

Chiến dịch của ông Trump đã thành công trong sứ mệnh của mình, giành được một phần nhỏ nhưng đáng kể cử tri da đen và gốc Latin, và tạo ra một liên minh giai cấp công nhân mới vượt qua ranh giới chủng tộc.

“Họ đến từ mọi phía: công đoàn, không công đoàn, người Mỹ gốc Phi, người Mỹ gốc Latin, người Mỹ gốc Á, người Mỹ gốc Ả Rập, người Mỹ gốc Hồi giáo”, ông Trump nói trong bài phát biểu chiến thắng của mình. “Chúng tôi có tất cả mọi người và điều đó thật tuyệt vời. Đó là một sự sắp xếp lại mang tính lịch sử, đoàn kết những công dân thuộc mọi hoàn cảnh xung quanh một cốt lõi chung của lẽ thường”.

Poscast và nhà hàng McDonald

Chiến dịch đã quyết định từ sớm rằng họ sẽ tập trung phần lớn nỗ lực vào những cử tri ít có khả năng đi bỏ phiếu — những người hiếm khi đi bỏ phiếu và có nhiều khả năng nhận được tin tức từ các nguồn không chính thống.

Để tiếp cận họ, ông Trump đã bắt đầu một chiến dịch podcast, xuất hiện cùng những người dẫn chương trình được các chàng trai trẻ yêu thích, bao gồm Adin Ross, Theo Von và Joe Rogan. Ông đã tham dự các trận bóng bầu dục và các trận đấu UFC, nơi khán giả reo hò cổ vũ khi có người đến được phát trực tiếp trên các kênh thể thao.

Chiến dịch cũng nỗ lực tạo ra những khoảnh khắc lan truyền. Ông Trump đã đến thăm McDonald’s, nơi ông mặc tạp dề, đứng phục vụ ở quầy khoai tây chiên và phục vụ những người ủng hộ qua cửa sổ lái xe. Vài ngày sau, ông đã tổ chức một cuộc họp báo từ ghế hành khách của một chiếc xe chở rác, trong khi mặc áo vest an toàn màu vàng của công nhân đổ rác.

Các đoạn clip về những lần xuất hiện đó đã thu hút hàng trăm triệu lượt xem trên các nền tảng như TikTok, mà ông Trump đã sử dụng, mặc dù trước đó ông từng cố gắng cấm ứng dụng này tại Tòa Bạch Ốc.

Những lần xuất hiện này đã giúp làm nổi bật một khía cạnh hấp dẫn của ông Trump mà những người không phải là ủng hộ viên thường không nhận ra.

Anh Jaden Wurn, 20 tuổi, sinh viên tại Cao đẳng Lafayette ở Pennsylvania, người đã bỏ phiếu cho ông Trump, cho biết anh bị thu hút bởi cựu tổng thống một phần vì khiếu hài hước của ông.

“Ông Trump không chỉ có thể trò chuyện không thôi”, anh nói. “Đó có thể là chính sách. Đó có thể là văn hóa. Đó có thể là chơi gôn. Đó có thể là bất cứ điều gì, và ông ấy chỉ cần ngồi xuống và trò chuyện vui vẻ, thoải mái. Dễ gần. Kể một vài câu chuyện cười. Ông ấy là một người vui tính. Thật sảng khoái”.

Một đội ngũ mới và một canh bạc thực địa

Không giống như các chiến dịch trước đây được đánh dấu bằng sự đâm sau lưng và trở mặt, hoạt động của ông Trump được ca ngợi rộng rãi là có năng lực và kỷ luật nhất, với sự ghi nhận dành cho bà Susie Wiles, người Florida, sẽ giữ chức chánh văn phòng Tòa Bạch Ốc của ông.

Bị ám ảnh bởi những bài học từ năm 2020, các phụ tá đã cẩn thận tiết kiệm tiền cho chặng đua cuối cùng của cuộc đua ngay cả khi họ bị đảng Dân chủ gây quỹ nhiều hơn hẳn và phải chi hàng triệu đô la cho các chi phí pháp lý.

Và họ đã chấp nhận rủi ro, bao gồm cả việc thuê ngoài một phần lớn hoạt động vận động bỏ phiếu cho các nhóm bên ngoài thực hiện, tận dụng phán quyết của FEC cho phép phối hợp chưa từng có với một PAC do tỷ phú Elon Musk, nhà tài trợ mới nhất của ông, và nhóm Turning Point của Charlie Kirk thành lập.

Mười ngày hỗn loạn

Khi cuộc đua tiến vào chặng cuối cùng, nhóm của ông Trump vẫn tiếp tục thể hiện sự tự tin, ngay cả khi các cuộc thăm dò dư luận cho thấy sự cân bằng. Họ đã tấn công, lên lịch các cuộc mít tinh tại các tiểu bang Dân chủ như Virginia và New Mexico, cũng như sự kiện được cho là sự kiện quan trọng nhất của chiến dịch: một cuộc mít tinh tại Madison Square Garden của New York.

Nhưng sự kiện, mà ông Trump đã nói đến trong nhiều năm qua, đã bị trật bánh trước khi ông bước lên sân khấu, khi một loạt diễn giả trước chương trình đã đưa ra những lời lăng mạ thô tục, thô lỗ và phân biệt chủng tộc, bao gồm một diễn viên hài gọi Puerto Rico là “một hòn đảo rác nổi”.

Ông Trump đã vô cùng tức giận, tức giận vì sự kiện này đã bị lu mờ bởi những thất bại trong khâu duyệt chương trình và ông bị đả kích vì những điều mà chính ông không thốt ra.

Trong khi các phụ tá khẳng định họ không thấy có tác động gì đến cuộc thăm dò — dữ liệu nội bộ của họ cho thấy ông dẫn đầu trong ba tuần cuối của cuộc đua, mặc dù với biên độ sít sao — ngay cả những người ủng hộ trung thành nhất của ông Trump cũng bày tỏ lo ngại rằng hậu quả này đang gây tiếng vang với những người bạn và thân nhân các gia đình cử tri chưa quyết định.

“Một số người trong số họ đã đưa ra bình luận rằng ông ấy chống lại Puerto Rico hoặc ông ấy là người phân biệt chủng tộc và tôi đã cố gắng giáo dục họ”, bà Donna Sheets, 51 tuổi, một người chăm sóc sức khoẻ sống tại Christiansburg, Virginia, cho biết khi mô tả những người bạn vẫn chưa đưa ra quyết định trong chặng đua cuối cùng của cuộc bầu cử.

Nhưng một lần nữa ông Trump lại có cơ hội. Ông Biden, trong một cuộc gọi do một nhóm vận động của người gốc Latin tổ chức, đã đáp trả những lời lăng mạ bằng cách gọi những người ủng hộ ông Trump là “rác rưởi”.

Ông Trump nhanh chóng nắm bắt được sai lầm này, nảy ra ý tưởng thuê một chiếc xe chở rác để leo lên. Các phụ tá nhanh chóng tìm một chiếc xe tải và dán decal tên ông Trump lên bên hông xe.

Họ cũng đưa cho ông một chiếc áo công nhân vệ sinh màu cam— mà ông thích đến mức ông tiếp tục mặc nó trên sân khấu tại một cuộc mít tinh sau đó ở Green Bay, Wisconsin. Những người ủng hộ bắt đầu xuất hiện tại các cuộc mít tinh của ông mặc áo công nhân vệ sinh và mang theo các túi đựng rác của riêng họ.

Tuy nhiên, ông Trump vẫn tiếp tục những gì đôi khi khiến ông cảm thấy giống như tự phá hoại bản thân. Ông tiếp tục khẳng định quan điểm của ông về vấn đề phá thai vốn gây tranh cãi, nói rằng ông sẽ làm như vậy bất kể họ “có thích hay không”. Ông chỉ trích cựu Dân biểu Liz Cheney, nói rằng bà sẽ ít có xu hướng đưa người Mỹ vào chiến tranh hơn nếu bà trải nghiệm cảm giác đứng với chín khẩu súng trường “chĩa vào mặt mình”.

Và vào Chủ Nhật 3/11 trước cuộc bầu cử, tại một cuộc mít tinh ở Pennsylvania, một ông Trump kiệt sức, hoàn toàn không kiềm chế được, đã từ bỏ bài phát biểu vận động tranh cử của mình để đưa ra một bài diễn thuyết thô thiển và đầy thuyết âm mưu, trong đó ông nói rằng ông “không nên rời” Tòa Bạch Ốc sau thất bại năm 2020 và sẽ không bận tâm nhiều nếu các phóng viên bị bắn.

Buổi mít tinh quá mất kiểm soát đến nỗi bà Wiles bị phát hiện bước ra nhìn chằm chằm vào ông Trump khi ông đang nói.

Trong khi các phụ tá báo động, họ thúc giục ông tuân thủ kế hoạch. Ông Trump, trên sân khấu vào ngày hôm sau, dường như thừa nhận những nỗ lực của họ khi ông lặp lại lời phàn nàn quen thuộc về việc ông không được phép gọi phụ nữ là “xinh đẹp” nữa, và sau đó yêu cầu xóa nó khỏi hồ sơ — nói rằng, “Vậy là tôi được phép làm điều đó, phải không, Susan Wiles?”

Chiến thắng

Khi các phụ tá hàng đầu của ông tụ tập trên lầu trong văn phòng của ông tại Mar-a-Lago, ông Trump đã dành phần lớn đêm bầu cử để trò chuyện với bạn bè và các thành viên câu lạc bộ cũng như ông Musk và ông Robert F. Kennedy Jr. — những người lãnh đạo của phe đa số “Làm nước Mỹ vĩ đại trở lại” mới không giống với Đảng Cộng hòa trước đây.

Trong khi các phụ tá mô tả ông là người tự tin, ông Trump lại chăm chú theo dõi những chiếc TV được lắp đặt trong phòng khiêu vũ khi ông giao lưu. Bạn bè lưu ý rằng đây không chỉ là một cuộc bầu cử. Ông đang đấu tranh cho sự tự do của mình. Ông sẽ có thể chấm dứt các cuộc điều tra liên bang mà ông phải đối mặt ngay khi nhậm chức.

Sau khi Fox News tuyên bố kết thúc cuộc đua, ông Trump xuất hiện, được các nhân viên chiến dịch và gia đình hộ tống.

“Đây sẽ mãi mãi được ghi nhớ là ngày người dân Mỹ giành lại quyền kiểm soát đất nước mình,” ông nói.