Cô bé bán diêm là một trong những câu chuyện cổ tích hay nhất của Andersen - một nhà văn người Đan Mạch rất quen thuộc với thiếu nhi. Truyện được xuất bản lần đầu tiên năm 1848 nằm trong phần năm của quyển: "Những truyện cổ tích mới" của tác giả và được dịch ra nhiều thứ tiếng trên thế giới. Bất cứ ai đọc truyện xong cũng đều rơm rớm nước mắt, trào dâng một niềm xúc động nghẹn ngào. Thương quá! Tội nghiệp quá! Câu chuyện kể về một cô bé vì hoàn cảnh quá khó khăn phải đi bán diêm trong đêm đông giá lạnh. Mặc dù đã kiệt sức vì giá rét nhưng em vẫn không thể về nhà để nằm cuộn tròn trong chiếc giường cũ kĩ nhưng ấm áp với lí do: nếu không bán được diêm thì em sẽ phải chịu những trận đòn roi của người cha độc ác. Càng chờ đợi, em càng thất vọng vì không một ai mua diêm cho em cả bởi những người qua đường họ còn đang bận xúng xính với quần áo mới để đi chơi Noel hoặc vội vã trở về tổ ấm của mình với những bữa ăn thịnh soạn, hưởng không khí vui tươi bên những cây thông được trang trí rực rỡ. Đó cũng chính là những mơ ước của em. Em đã hi vọng và khao khát có được thông qua 3 que diêm bé nhỏ được quẹt lên để xua tan đêm tuyết trắng. Mơ ước ấy giản dị thôi nhưng lại không bao giờ trở thành hiện thực bởi thần chết đã mang em đi mãi. Câu chuyện lên án lên án người cha độc ác cùng thói vô tâm hờ hững của những người qua đường. Qua đó câu chuyện gửi gắm thông điệp:
"Hãy dành cho trẻ em những gì tốt đẹp nhất. Nơi các em thuộc về là một mái ấm gia đình đầy đủ tình yêu thương của cha mẹ, được chăm sóc và vui chơi".
Trời lạnh, mọi người quây quần bên chiếc lò sưởi để đón giáng sinh, những đứa trẻ thì chờ đón ông già noel tới phát quà. Còn cô bé, cô phải lê đôi chân trần qua từng con phố nhỏ rao bán từng hộp diêm nhỏ nho. Đôi dép cũ nát của cô bé đã bị bọn trẻ nghịch ngợm vứt đi mất vào sáng nay. Càng về khuya trời càng trở lạnh hơn, đôi chân của cô bé dường như tím ngắt, trên phố một số người vẫn hối hả trở về nhà, dường như không có ai để ý tới cô bé mặc dù đôi mắt cô bé vẫn đang ngước nhìn họ với ánh mắt ngây thơ nửa van xin, nửa ngại ngùng. Không hiểu vì sao, cô bé chỉ bán một hộp diêm một xu như thường ngày cô vẫn bán mà hôm nay tuyệt nhiên không ai hỏi đến, phải chăng họ vô tâm hay vì họ quá vội vã?
Trời càng về đêm, tuyết lại càng rơi, khắp nơi phủ một màu trắng xóa của tuyết. Cô bé bán diêm giờ đã kiệt sức, đôi bàn chân của em giờ đã tê buốt, không còn một chút cảm giác. Giờ đây, cô bé chỉ ước ao một điều hết sức nhỏ nhoi, đó là được trở về nhà nằm cuộn tròn trên chiếc giường cũ kĩ trong góc nhỏ ngủ một giấc tới sáng để quên đi cái đói, cái lạnh. Nhưng khi nghĩ tới những lời mắng nhiếc, những đòn roi vun vút của người cha, cô rùng mình vì sợ hãi rồi vội vã bước mau trên con phố. Đi được một lát, cô bé lại đứng lại nhìn ngắm sự ấm cúng của những ngôi nhà hai bên đường, nhà nào cũng có một cây thông Noel, trẻ con thì treo những chiếc bít tất nhận quà, chỗ thì đèn điện nhấp nháy, chỗ thì thơm phức với những chiếc bánh nóng hổi mới ra lò. Có nhà còn dọn ra cả một bàn gà tây, rượu ngon, bánh trái trông rất ngon lành.
- Bà ơi! Cô bé reo lên mừng rỡ, bà cho cháu theo bà với! Cháu biết rằng khi diêm vụt tắt thì bà cũng biến mất, biến mất như là lò sưởi, là ngỗng quay, là cây thông ban nãy vậy. Nhưng cháu xin bà đừng bỏ rơi cháu một mình nơi này. Trước kia, cháu với bà đã từng sống vui vẻ biết bao, bà cũng từng bảo cháu rằng, nếu cháu ngoan ngoãn thì cháu sẽ được gặp lại bà. Bà ơi! Cháu muốn đi theo bà! Bà hãy xin với thượng đế, cháu tin rằng ngài sẽ không từ chối lời thỉnh cầu của cháu đâu.
Que diêm đã cháy rụi, ngọn lửa cũng thế mà vụt tắt, những ảo ảnh về người bà trong ánh sáng mờ ảo của đốm diêm biến mất trước mắt của cô bé. Em cố gắng quẹt hết số diêm còn lại trong bao, em muốn níu kéo người bà của em ở lại! Những que diêm nối tiếp nhau tỏa ra những ánh sáng rực rỡ ấm áp như ban ngày. Chưa bao giờ em thấy hình ảnh người bà lại to lớn và đẹp đến thế. Bà em cầm lấy tay em, hai bà cháu cùng bay lên trời cao, cao mãi, ở nơi đó không còn đánh đập, cũng không còn đói rét. Họ đã bay lên thiên đàng, trở về với thượng đế.
Sáng ngày hôm sau, tuyết vẫn phủ kín khắp nơi, những ánh mặt trời đầu tiên xuất hiện trên bầu trời xanh ngắt. Mọi người vui vẻ bước ra khỏi nhà. Trong buổi sáng lạnh giá ấy, người ta thấy ở một góc tường nhỏ, có một cô bé bán diêm với đôi má ửng hồng, đôi môi cô bé đang nở một nụ cười hạnh phúc. Em đã chết vì cái đói, cái lạnh giá trong đêm giáng sinh. Em ngồi giữa những bao diêm, trong đó có một bao đã đốt sạch. Mọi người kháo nhau rằng: “Chắc con bé muốn sưởi ấm”. Nhưng chắc chắn một điều rằng, không ai có thể biết được những điều kỳ diệu mà cô bé đã trông thấy khi những que diêm vừa lóe sáng, nhất là cảnh hai bà cháu cùng bay lên trời cao để đón lấy những niềm vui đầu năm mới.
Tác giả: Andersen
Chuông cửa reo giữa đêm Giáng Sinh tại một ngôi nhà trong khu biệt thự sang trọng. Ông già Noel xuất hiện và bảo với chủ nhân:
- Hãy nói 3 điều ước, ta sẽ đáp ứng ngay.
Chủ nhà nghe vậy háo hức nói:
- Một cỗ Roll-Royce đời 2008, một căn biệt thự có vườn giữa Hollywood và một triệu USD trong tài khoản ngân hàng.
Ông già Noel gật gù:
- OK! Nhưng xin hỏi lại một câu: Ngươi được bao nhiêu tuổi rồi?
- Mới…42, thưa ông! - Chủ nhân hồ hởi đáp.
Ông già Noel nhún vai:
- Ngần ấy tuổi mà còn tin ông già Noel là có thật ư?
Đêm Đông - Saxophone Trần Mạnh Tuấn
--