Thông điệp mới nhất của ông Trump - người sẽ nhậm chức Tổng thống Mỹ vào ngày 20/1/2025 - nhắm tới BRICS, một khối gồm chủ yếu là các nền kinh tế mới nổi.

Các chính trị gia cấp cao ở Brazil và Nga đã đề xuất tạo ra một đồng tiền chung của khối BRICS nhằm giảm sự thống trị của đồng đô la Mỹ trong thương mại toàn cầu. Dù vậy, bất đồng nội bộ đang làm chậm mọi tiến triển.

“Chúng tôi yêu cầu các quốc gia này cam kết họ sẽ không tạo ra một đồng tiền BRICS mới hoặc ủng hộ bất kỳ loại tiền tệ nào khác nhằm thay thế đồng đô la Mỹ hùng mạnh, nếu không họ sẽ phải đối diện với mức thuế 100% cũng như chào tạm biệt chuyện làm ăn buôn bán với nền kinh tế tuyệt diệu của nước Mỹ,” ông Trump viết trên nền tảng mạng xã hội Truth Social của mình.

"Họ có thể tìm kiếm một kẻ ngốc khác."

Tuy nhiên, một số đồng minh thân cận của vị tổng thống Mỹ đắc cử cho rằng động thái này là chiến thuật đàm phán của ông Trump hơn là một lời hứa mà ông sẽ thực hiện cho bằng được.

Khi được hỏi về đề xuất áp thuế của tổng thống đắc cử, Thượng nghị sĩ đảng Cộng hòa Ted Cruz đã trả lời bằng cách nhắc đến "tầm quan trọng của đòn bẩy".

"Hãy nhìn những lời đe dọa áp thuế lên Mexico và Canada mà xem, có hiệu quả ngay lập tức" ông Cruz trả lời CBS News vào hôm 1/12.

Vào ngày 29/11, dù không có trong lịch trình nhưng Thủ tướng Canada Justin Trudeau đã đến khu nghỉ dưỡng Mar-a-Lago của ông Trump ở bang Florida, dường như để đàm phán về mức thuế 25% dự định đối với hàng hóa Canada nhập khẩu tới Mỹ.

Người được ông Trump chọn làm Bộ trưởng Tài chính, Scott Bessent, trước đây đã nói rằng những lời đe dọa thuế quan cao của tổng thống đắc cử là một phần trong chiến lược đàm phán của ông.

"Quan điểm của tôi là suy cho cùng thì ông ấy vẫn là một thương nhân tự do," ông Bessent nói về ông Trump trong một cuộc phỏng vấn với tờ Financial Times trước khi được đề cử cho chức bộ trưởng tài chính.

"Đó là hành động leo thang để xuống thang".

Thuế quan hoạt động ra sao?

Thuế quan là một loại thuế nội địa đánh vào hàng hóa nhập vào một quốc gia, tỷ lệ thuận với giá trị hàng nhập khẩu. Vì vậy, một chiếc ô tô được khẩu vào Mỹ có giá trị 50.000 USD nếu bị áp thuế 25%, thì phải chịu khoản thuế 12.500 USD.

Thuế quan là một phần cốt lõi trong chiến lược kinh tế của ông Trump. Vị tổng thống đắc cử coi đây là một cách để phát triển nền kinh tế Mỹ, bảo vệ việc làm và tăng doanh thu từ thuế.

Trước đây ông từng tuyên bố rằng những loại thuế này không hề làm gia tăng chi phí cho người dân Mỹ mà là từ các quốc gia khác.

Hầu hết các kinh tế gia có chung nhận định rằng tuyên bố như vậy có thể gây lầm lẫn.

Khoản thuế này do chính các doanh nghiệp nhập khẩu trong nước trả chứ không phải do bên xuất khẩu.

Do đó, theo cách hiểu này, đây là một loại thuế trực tiếp mà các công ty trong nước đóng cho chính phủ Mỹ.

Trong nhiệm kỳ đầu của mình, ông Trump cũng đã áp một số mức thuế này - nhiều trong số đó vẫn được người kế nhiệm - Tổng thống Joe Biden - duy trì.

Các nghiên cứu của giới kinh tế cho thấy phần lớn gánh nặng kinh tế cuối cùng là do người tiêu dùng Mỹ gánh chịu.